Fark Sözleşmesi (CFD)
CFD'ler (Fark Sözleşmeleri) Nedir?
A Fark Sözleşmesi (CFD), bir alıcı ile bir satıcı arasında, sözleşmenin açıldığı andan kapandığı ana kadar bir varlığın değerindeki farkı takas etmeyi kabul ettikleri bir finansal sözleşmedir. Yatırımcıların, hisse senetleri, emtialar veya kripto paralar gibi temel varlığa gerçekten sahip olmadan fiyat hareketlerinden kar elde etmelerini sağlar.
Örneğin, mevcut piyasalara ilişkin analiziniz, Tesla hisselerinin yükseldiğine inandığınız anlamına gelir. Bu nedenle, belirli bir zaman dilimi içinde fiyatın yükseleceğini belirten bir CFD satın alırsınız. Bu olursa, para kazanırsınız. Olmazsa, para kaybedersiniz.
Nasıl Çalışır
- Fiyat Üzerine Spekülasyon: CFD işlemlerinde, gerçek varlığı (örneğin bir hisse senedi ya da kripto para) satın almazsınız. Bunun yerine, fiyatın yükselip yükselmeyeceği üzerine işlem yaparsınız.
- Kâr veya Zarar: Eğer fiyatın yükseleceğini düşünüyorsanız, "alış" (buy) pozisyonu açarsınız ve fiyat yükselirse, açılış ile kapanış fiyatı arasındaki fark kadar kâr edersiniz. Düşeceğini düşünüyorsanız "satış" (sell) pozisyonu açarsınız ve fiyat düşerse, yine aradaki fark kadar kâr edersiniz. Ancak tahmininiz yanlışsa zarar edersiniz.
- Kaldıraç: CFD’lerde genellikle kaldıraç kullanılır. Bu, işlem yapmak için pozisyonun tamamı kadar para yatırmanıza gerek olmadığı anlamına gelir. Sadece belli bir yüzdesini yatırarak daha büyük bir işlem hacmini kontrol edebilirsiniz. Bu hem kazancı hem de zararı büyütebilir.
Bir CFD açtığınızda, aslında temel varlık için ödeme yapmazsınız (örneğin Bitcoin satın almak gibi). Bunun yerine, genellikle birkaç şey ödersiniz:
- Marjin: Bir CFD pozisyonu açmak için, işlemin toplam değerinin belli bir yüzdesi kadar teminat yatırmanız gerekir. Örneğin, Bitcoin için 30.000 dolardan bir CFD işlemi açmak istiyorsanız ve marjin oranı %10 ise, sadece 3.000 dolar yatırarak bu pozisyonu açabilirsiniz. (Ouinex’te kaldıraç oranı 500:1’e kadar çıkabilir, fakat bu oran, işlem yapılan türev ürünün türüne göre değişir.)
- Spread: Spread, CFD’nin alış (ask) ve satış (bid) fiyatları arasındaki farktır. Bir işlem açtığınızda genellikle alış fiyatından girersiniz ve bu fiyat satış fiyatından yüksektir. Bu fark, potansiyel kazancınızı etkileyen bir maliyettir. (Ouinex’te spread’i anlık olarak görebilirsiniz. Çoğu platformda bu bilgi işlem sırasında görünmez.)
- Komisyon ve Ücretler: Bazı aracı kurumlar CFD işlemleri için komisyon alabilir veya pozisyonu gece boyunca açık tutarsanız ek ücret talep edebilir (bu, "overnight financing" veya "swap ücreti" olarak bilinir). (Ouinex’te türev ürünlerde, kripto perps dahil, bu tür ücretler alınmaz.)
- Olası Zararlar: Eğer fiyat pozisyonunuzun tersine hareket ederse, işlemi kapattığınız andaki fiyatla açtığınız fiyat arasındaki fark kadar zarar edersiniz.
Özetle, çoğunlukla pozisyonu açmak için marjin ödersiniz, bunun yanı sıra aracının aldığı spread veya ücretler de olabilir.
Örnek
Diyelim ki Bitcoin için 30.000 dolardan CFD işlemi açtınız ve fiyatın yükseleceğine oynuyorsunuz. Eğer fiyat 32.000 dolara çıkarsa, 2.000 dolarlık fark üzerinden kâr elde edersiniz (varsa ücretler düşülerek). Ancak fiyat 28.000 dolara düşerse, 2.000 dolar zarar edersiniz.
Önemli Çıkarımlar
- CFD, varlığı fiziksel olarak satın almadan fiyat hareketlerine göre işlem yapmanıza olanak tanır.
- Hem yükselen hem de düşen fiyatlardan kazanç sağlama fırsatı sunar, ancak aynı şekilde zarar etme riski de vardır.
- Kaldıraç, daha az sermaye ile daha büyük işlem hacimlerini kontrol etmenizi sağlar, fakat bu durum zararları da büyütebilir.
Kısaca, CFD'ler yatırımcılara fiyat hareketleri üzerinden kazanç sağlama fırsatı sunar ancak yüksek risk içerdiği için dikkatli kullanılmalıdır.